KLUB SENIOROV HORSKEJ SLUŽBY
Historia a štruktúra
Príhovor autora
Taký obyčajný nápis na tričku. Mnohí sa ma pýtajú: čo je to ten Klub Seniorov HS? Aj ja by som chcel medzi vás. Aké sú podmienky atd, atd. Odpoved je jednoduchá.
Klub Seniorov Horskej Služby je klubom bývalých aktívnych dobrovoľných či profesionálnych záchranárov, ktorým už vek, alebo choroba nedovoli dalej vykonávať činnosť záchranára.
Ako a kde Klub Seniorov Horskej Služby vznikol.
Rok 2019, je pre Horsku Službu jubileiny. Uplynulo 65 rokov od uzákonenia horskej záchrany na Slovensku. Pisal sa rok 1954, kedy začala činnosť Horskej Služby na Slovenských horách. V Malej Fatre, Veľkej Fatre, Nízkych, Vysokých a Západných Tatrach či v Slovenskom Raji. V tomto článku sa ale chcem venovať Klubu Seniorov Horskej Služby, ktorý pri činnosti Horskej Záchrannej Službe a Horskej Službe uniká pozornosti verejnosti. V roku 1991 sa generácia záchranárov z Vysokých Tatier dostala do veku kedy už nemohli vykonávať záchranársku činnosť, uvažovala ako ostať v diani Horskej Služby aj nadalej.
Bývalý Náčelnik Horskej Služby pre Slovensko Ferko Mrázik prišiel s myšlienkou založiť Klub Seniorov.
Nápad, myšlienka, idea?
Ostalo už len nájsť spôsob začlenenia do štruktúry Horskej Služby. Po rôznych zasadnutiach, schôdzach, jednaniach sa to nakoniec podarilo a Klub Seniorov už začal mať konkrétnu podobu. Po Vysokých Tatrách začali vznikať KS aj v ostatných oblastiach Horskej Služby a KS začal byť životaschopným aj vdaka nadšencom akými boli Paľo Ferenčík, Laco Harvan, Lojzo Matúšek, Laco Muriňák, a dalši. Hľadala sa naplň činnosti aj regula fungovani a tak vznikla myšlienka zorganizovať spoločné stretnutie členov KS zo všetkých oblasti.
Prvé stretnutie bolo v Čunove a na Bradle roku 1997. Prve roky boli stretnutia v Zakopanom, Oraviciach, v Slovenskom Raji a od roku 2002 sa stretavame pravidelne v septembri vždy v inej oblasti HS.
Z myšlienky sa stala tradicia.
Stretnutia už maju vysokú spoločenskú úroveň zameranú na kultúrne a historické pamiatky, miestné zaujimavosti aj symbolické cintoríny. Tieto dvojdňové stretnutia nám umožňujú poznať miesta na ktoré by sme sa možno nikdy nedostali. Poznali sme Červený Kláštor, splavili sme na pltiach Dunajec. Boli sme na Donovaloch, v Čiernom Balogu, na Rovnej holi, Kráľovej holi. Čiernom Váhu, Snilovskom sedle, v pohorií Čergov pri Sabinove, Muzeu soli v Solivare, v Terchovej na Kasprowom Wierchu, Gubalovke, Malinom Brde v Španej doline či Matke božej v Slovenskom Raji, Spišskom hrade aj Oravskom zámku.
Ako Klub Seniorov funguje.
Sme nezávislá dobrovoľná organizácia, či združenie ktorá sa riadi vlastnými pravidlami. Máme svoje stanovy, odznak, preukazy,vedenie, predsednictvo, konferenciu a spoločné stretnutie. Vedenie tvoria traja volení členovia, predsednictvo – predsedovia regionov. Na konferencii sa zučastňujú delegáti zo všetkých oblasti. Je to náš najvyšší orgán ktorý riadi a kontroluje chod a dianie všetkých Klubov Seniorov na Slovensku.
Regiony-oblasti tvoria: Malá Fatra, Veľká Fatra- sever Ružomberok, Veľká Fatra-sever Martin,Veľká Fatra-juh Banska Bystrica, Kremnické vrchy, Západné Tatry- sever Západné Tatry–juh, Nizke Tatry-sever, Nízke Tatry-juh,Vysoké Tatry, Orava, Čergov, Kysúce a Slovenský Raj.
Spoločné každoročné septembrové stretnutia.
Tieto stretnutia organizuje vždy oblasť ktorú si rok pred stretnutím odsuhlasime, aby bol dostatok času na prípravu. Hlavným a zodpovedným organizátorom je spravidla predseda Klubu Seniorov danej oblasti. Na stretnutiach sa zúčastňuje od 100 do 120 členov KS .
Na záver každého stretnutia odovzdávame štafetový kolik v podobe horca, ktorý vyrezal rezbár Laco Gavlák z KS Slovenský Raj, oblasti kde bude stretnutie na další rok a pribudne na ňom nový prívesok oblasti ktorá stretnutie organizovala.
Už niekoľko rokov chodia na naše stretnutie aj kamaráti ratovnici KS z Polského GOPR-u v Gorliciach Ryšiek Nowák a Ryšiek Cyganczuk, s ktorými máme dlhoročnú spoluprácu a organizujeme spoločné výlety a cykloprechody. Nezabúdame ani na kamarátov krorí nás už navždy opustili a na sviatok zosnulých im položíme na hrob kytičku. Boli jední z nás.
Najdôležitejšie je pre nás všetkých to, že sa o rok znovu stretneme na Horehroni v Nizkých Tatrách-juh, aby sme opäť prežili dva krásne dni pri plné nových zažitkov aj spomienok.
Tento článok som napísal na podnet mojich Polských kolegov ratovníkov ktorí sa ma pri každej príležitosti pytajú, ako u nás na Slovensku Klub seniorov funguje.
Horám zdar.
KLUB SENIORÓW HORSKEJ SLUŽBY
Historia i struktura | Wstęp od Autora
Taki zwyczajny napis na koszulce. Wielu pyta mnie, co to takiego jest ten Klub Seniora HS? Chciałbym być wśród was, jakie są warunki itp. itd. Odpowiedź jest prosta.
Klub Seniorów Horskej Služby to klub byłych aktywnych ratowników ochotników, lub ratowników zawodowych, którym wiek lub choroba nie pozwalają już na kontynuowanie ratowniczych działalności.
Jak i gdzie powstał Klub Seniorów Horskej Služby?
Rok 2019 jest dla Horskej Služby rokiem jubileuszowym. Minęło 65 lat od nadania mocy prawnej służbie ratownictwa górskiego na Słowacji. Było to w roku 1954, kiedy rozpoczęła się działalność Horskej Služby w Górach Słowackich: W Małej Fatrze, Wielkiej Fatrze, Tatrach Niskich, Wysokich i Zachodnich Tatrach czy w Słowackim Raju.
W tym artykule chcę jednak skupić się głównie na Klubie Seniorów Horskej Služby, który w działaniach Horskej záchrannej Služby i Horskej Služby, umyka uwadze opinii publicznej.
W roku 1991 r. pokolenie ratowników z Tatr Wysokich osiągnęło wiek, w którym nie mogli dłużej prowadzić akcji ratowniczych. Zastanawiano się, jak mimo to kontynuować pracę w Górskiej Służbie Ratowniczej.
Ferko Mrázik, dawny Naczelnik Horskej služby na Słowacji, wpadł na pomysł aby założyć Klub Seniorów. Pomysł, myśl, idea?
Pozostało tylko znaleźć sposób na włączenie się w strukturę Horskej Služby. Po różnych sesjach, spotkaniach, negocjacjach w końcu się udało, i Klub Seniorów już zaczął przybierać konkretną formę.
Po Wysokich Tatrach, Kluby Seniora zaczęto zakładać w innych obszarach Horskej Služby, a KS stał się zdolnym do życia także dzięki entuzjastom, jakimi byli Paľo Ferencik, Laco Harvan, Lojzo Matusek, Laco Murinak i inni.
Zastanawiano się nad zakresem działań oraz zasadami funkcjonowania Klubów, i tak zrodził się pomysł zorganizowania wspólnego spotkania członków KS ze wszystkich obszarów.
Pierwsze spotkanie odbyło się w Czunowie i Bradle w roku 1997. Pierwsze lata to spotkania w Zakopanem, Oravicach, Słowackim Raju, a od roku 2002 spotykamy się regularnie we wrześniu, zawsze w innym rejonie HS.
Pomysł stał się tradycją: spotkania mają już wysoki standard społeczny, koncentrując się na zabytkach kultury i historii, lokalnych atrakcjach i symbolicznych cmentarzach.
Te dwudniowe spotkania pozwalają nam poznać miejsca, do których być może nigdy nie dotarlibyśmy.
Poznaliśmy Czerwony Klasztor, popłynęliśmy tratwami Dunajca, byliśmy: w Donovalach, w Czarnym Balogu, na Rovnej holi (Chopok), Kráľovej holi ( Królewskiej Hali). W Czarnym Wagu, Snilovské sedlo, w górach Čergov koło Sabinova, Muzeum Soli w Solivar, Terchovej, Kasprowym Wierchu, Gubałówce, Malinom Brde w Španej dolinie, Matke Božiej w Słowackim Raju, Zamku Spiskim i Zamku Orawskim.
Jak działa Klub Seniorów?
Jesteśmy niezależną, dobrowolną organizacją lub stowarzyszeniem, które rządzi się własnymi zasadami. Mamy swoje statuty, odznakę, dokumenty, prezydenturę, zarząd, konferencję i wspólne spotkanie. Kierownictwo składa się z trzech wybranych członków, prezydentura z prezydentów regionów.
W konferencji biorą udział delegaci ze wszystkich regionów. Jest to nasz najwyższy organ, który zarządza i kontroluje działalność wszystkich Klubów Seniorów na Słowacji.
Regiony obejmują: Mała Fatra, Wielka Fatra – Północ/Ružomberok, Wielka Fatra – Północ/ Martin, Wielka Fatra – Południe/Bańska Bystrzyca, Góry Kremnickie, Tatry Zachodnie – Północ, Tatry Zachodnie – Południe, Niskie Tatry – Północ, Niskie Tatry – Południe, Wysokie Tatry, Orawa, Čergov, Kysuce i Słowacki Raj.
Wspólne coroczne spotkania we wrześniu.
Spotkania te są zawsze organizowane przez region, który ustalamy rok przed spotkaniem, aby zapewnić wystarczająco dużo czasu na przygotowanie. Głównym i odpowiedzialnym organizatorem jest zazwyczaj przewodniczący Klubu Seniorów w regionie. W spotkaniach uczestniczy od 100 do 120 członków KS.
Na zakończenie każdego spotkania przekazujemy pałeczkę sztafetową (pałeczka ma formę kwiatu goryczki i została wyrzeźbiona przez rzeźbiarza Laco Gavláka z KS Slovenský Raj) temu regionowi w którym spotkanie odbędzie się w następnym roku. Do pałeczki dowieszamy nowy brelok regionu który zorganizował spotkanie.
Od kilku lat w naszych spotkaniach uczestniczą przyjaciele ratownicy Klubu Seniora z polskiego GOPR w Gorlicach Rysiek Nowak i Rysiek Cygańczuk. Prowadzimy z nimi wieloletnią współpracę i organizujemy wspólne wypady i wycieczki rowerowe. Nie zapominamy o kolegach, którzy opuścili nas na zawsze i w Dzień Wszystkich Swiętych składamy im kwiaty na grobach. Byli jednymi z nas.
Najważniejsze dla nas wszystkich jest to, że spotkamy się ponownie za rok w Horehroni w Niskich Tatrach-Południe, aby znów przeżyć dwa piękne dni, pełne nowych doświadczeń i wspomnień.
Ten artykuł napisałem z inicjatywy moich polskich kolegów ratowników, którzy przy każdej okazji pytają mnie, jak działa Klub Seniorów na Słowacji.
Z górskim pozdrowieniem
Braňo Potoček – Klub Seniorov HS Čergov